Zastosowanie spirometrów diagnostycznych w badaniach przesiewowych

Badanie przesiewowe umożliwia wczesne wykrycie poważnej choroby, nawet jeśli dana osoba nie ma żadnych objawów na nią wskazujących. Przeprowadza się je wśród osób zdrowych. Pomaga wdrożyć odpowiednie leczenie, aby zapobiec poważnym następstwom choroby. Jednym z badań przesiewowych jest spirometria. Na czym polega i jakim sprzętem jest wykonywane to badanie?

Badanie przesiewowe umożliwia wczesne wykrycie poważnej choroby, nawet jeśli dana osoba nie ma żadnych objawów na nią wskazujących. Przeprowadza się je wśród osób zdrowych. Pomaga wdrożyć odpowiednie leczenie, aby zapobiec poważnym następstwom choroby. Jednym z badań przesiewowych jest spirometria. Na czym polega i jakim sprzętem jest wykonywane to badanie?

Na czym polega spirometria?

Spirometria jest szczególnym rodzajem profilaktycznego badania przesiewowego, umożliwiającego wykrycie różnych schorzeń płuc. Badanie to umożliwia wykrycie ewentualnych zmian patologicznych, jak również zdiagnozowanie poważnych chorób dotyczących układu oddechowego. Dzięki spirometrii można zdiagnozować astmę czy przewlekłą, obturacyjną chorobę płuc. Badanie spirometryczne pozwala na szybką diagnozę i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Głównymi wskazaniami do spirometrii są objawy chorobowe i dolegliwości ze strony układu oddechowego, palenie papierosów czy przebyty przeszczep płuc. Badanie spirometryczne jest bezbolesne, a do jego wykonania stosuje się specjalne urządzenia - spirometry. Co ciekawe, pierwsze spirometry powstały dość dawno, bo w połowie XIX wieku. Powstanie spirometru ściśle wiąże się z zagrażającą w tamtym czasie gruźlicą, więc początkowo badano głównie osoby cierpiące na tę groźną chorobę. Lekarze przekonują, że badanie spirometryczne powinno być wykonywane w celach profilaktycznych co 2 lata, jeśli pacjent ukończył 40 rok życia. Natomiast jeśli jest czynnym palaczem, a do tego występują u niego objawy, takie jak kaszel czy świszczący oddech, należy je wykonywać częściej.

W jaki sposób działa spirometr?

Dzięki urządzeniom do spirometrii lekarz może dokładnie zbadać objętość i pojemność płuc oraz przepływ powietrza przez płuca i oskrzela. Podczas badania pacjent za pomocą specjalnego ustnika wykonuje głębokie wdechy i wydechy. Pomiar spirometryczny wykonywany jest za pomocą dwóch metod: statycznej lub dynamicznej. Pierwsza z nich podaje lekarzowi takie dane, jak objętość oddechowa, zapasowa objętość wdechowa, pojemność wdechowa, zapasowa objętość wydechowa oraz pojemność życiowa, czyli największa objętość powietrza, którą można wciągnąć do płuc albo wydmuchać pomiędzy maksymalnym wydechem a maksymalnym wdechem. Natomiast spirometria dynamiczna określa natężoną pojemność życiową, natężoną objętość wydechową pierwszo-sekundową, szczytowy przepływ oddechowy, a także czas trwania natężonego wydechu.

Aby sprawność płuc została dobrze określona, spirometr musi być dobrze skalibrowany, a badanie musi odbyć się bez zakłóceń. Badanie spirometryczne wykonywane jest na różnych urządzeniach, które dostarczają firmy zajmujące się dystrybucją sprzętu medycznego, np. Bytmed. Współcześnie wykorzystywane są przede wszystkim spirometry termiczne, ciśnieniowe, ultradźwiękowe i turbinowe. Niestety w Polsce badanie mimo powszechności jest rzadko wykonywane, a jak przekonują lekarze, powinno być standardowym badaniem profilaktycznym na równi z morfologią, poziomem ciśnienia czy cukru.