Jak radzić sobie z poczuciem wykluczenia?

Spoglądając kilkanaście lat wstecz, wykluczenie społeczne (zwane też ekskluzją społeczną) było terminem obcym i nieznanym. Dziś głośno mówi się o tym zarówno w social mediach, jak i różnych publikacjach, a nawet w sferze działalności organizacji pozarządowych. Powagę tego problemu utwierdziła Komisja Europejska, która ogłosiła rok 2010 Rokiem Zwalczania Ubóstwa i Wykluczenia Społecznego. Zatem czym tak w ogóle jest wykluczenie? Kim jest osoba wykluczona oraz jak sobie radzić z poczuciem wykluczenia?

Kogo najczęściej dotyka wykluczenie społeczne?

Ogólne zdefiniowanie wykluczenia społecznego nie jest łatwe. Najczęściej uznaje się, że jest to brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z różnych dziedzin życia ze względu na nieprzychylność społeczności. Za grupy podatne na wykluczenie uznaje się:

• dzieci i młodzież wychowujące się poza rodziną czy ze środowisk zaniedbanych,

• kobiety pozostające poza rynkiem pracy lub samotnie wychowujące dzieci,

• osoby o niskich kwalifikacjach czy bezrobotne,

• starsze osoby samotne,

• imigranci,

• osoby chorujące psychicznie lub opuszczające zakład karny.

Tak naprawdę poczucie wykluczenia może dotyczyć każdego bez względu na sytuację materialną czy status. Wystarczy, że dana grupa osób nie akceptuje danej jednostki z różnych powodów, np. wyglądu. Wykluczenie może mieć charakter rasowy, miłosny, rówieśniczy, edukacyjny, a we współczesnych czasach coraz częściej mamy do czynienia z wykluczeniem cyfrowym bądź internetowym.

Jakie skutki niesie ze sobą wykluczenie i jak sobie z tym poradzić?

Poczucie wykluczenia wiąże się z głębokim smutkiem i przytłoczeniem samotnością, a także zamknięciem się w sobie. Nierzadko może pojawić się depresja u dzieci, a także u dorosłych. Dzieje się tak ze względu na to, że dana osoba nie potrafi poradzić sobie z poczuciem wykluczenia i towarzyszącymi mu stanami emocjonalnymi. W takiej sytuacji niezbędna jest pomoc psychologiczna, np. w Centrum Medycznym Psyche w Łodzi, ponieważ im dłużej trwa stan wykluczenia, to mogą pojawić się myśli bądź próby samobójcze.

To bardzo skomplikowany problem, dlatego wymaga wsparcia doświadczonych profesjonalistów. Najlepiej skorzystać z usług psychologa prywatnie, który specjalizuje się w terapii osób z wykluczeniem społecznym. Plan terapeutyczny układany jest indywidualnie w zależności od sytuacji osoby potrzebującej pomocy.